Rondje Groene Woud bij Boxtel

Met deze route ontdek je een stukje van het Groene Woud, een unieke mix van natuur, cultuur en vermaak. Tussen de steden ’s-Hertogenbosch, Eindhoven en Tilburg vind je grootschalige aaneengesloten natuurgebieden en authentieke dorpjes, die samen Het Groene Woud vormen. Het Groene Woud is zo bijzonder dat het is uitgeroepen tot Nationaal Landschap. Natuurgebied De Scheeken ligt tussen Liempde en Sint-Oedenrode. De Scheeken bestaat uit vierhonderd hectare vochtige loofbossen, broekbossen, weilanden en populierenlandschappen. De bodem bevat veel leem, waardoor het water niet makkelijk via de bodem wegsijpelt en het gebied erg nat is. Een van die mooie natuurgebieden is de Scheeken, tussen Liempde en Sint-Oedenrode. De Scheeken bestaat uit vierhonderd hectare vochtige loofbossen, broekbossen, weilanden en populierenlandschappen. De naam is een samentrekking van de woorden schei en eiken; de grenzen van de verschillende percelen werden in vroeger eeuwen gemarkeerd door scheibomen, vooral eiken. De Scheeken is een verzamelnaam voor afzonderlijke broekgebieden zoals het Hezelaarsbroek, Vleeschbroek en Achterste Broek. Het gebied werd vroeger gebruikt door boerengemeenschappen uit Best, Liempde en Sint-Oedenrode. Door de natte omstandigheden is het gebied pas in de dertiende eeuw echt ontgonnen. De oorspronkelijke bossen werden gerooid en veengronden in cultuur gebracht. De Grote Waterloop is de belangrijkste stroom in het gebied en mondt uit in de Dommel. Tussen 1920 en 1935 werden veel hooilanden en hakhoutbosjes omgezet in populierenplantages. Populieren kwamen hier al langer voor, sinds het einde van de vijftiende eeuw, toen de boeren voorpootrecht kregen. Dat was het recht, en later de plicht, bomen te planten langs de openbare weg om in het houttekort te voorzien. Vaak werd gekozen voor de snelgroeiende populier, die ook het hout leverde voor veel klompenmakerijen. De lange rijen rechte stammen met ruisende bladeren zijn altijd onderdeel gebleven van het landschap. Je vindt hier ontzettend veel vogels, vooral in de bospercelen en het coulisselandschap met eeuwenoude weilandjes en akkerpercelen. De sperwer en het goudhaantje broeden er op korte afstand van de kleine bonte specht en de nachtegaal. Ook de havik, buizerd, wespendief, boomvalk en verschillende uilen zijn er te zien. De bekendste bewoner is de houtsnip. Een ander bijzonder natuurgebied waar je doorheen komt is Landgoed Velder, ten zuiden van Liempde. Het is zelfs een van de belangrijkste natuurgebieden van Nationaal landschap Het Groene Woud. Het landgoed is nog steeds in privé bezit, maar op wegen en paden is het vrij toegankelijk. Op de open terreinen vinden een paar keer per jaar grote festiviteiten plaats, zoals het Streekfestival Het Groene Woud. De dikste zomereiken op het landgoed hebben een omtrek van circa 3 meter, wat duidt op een leeftijd van minstens 250 jaar. Waarschijnlijk is dit gebied ook altijd bos geweest. Door dit langdurige boskarakter zijn vele zeldzaamheden bewaard gebleven, zo zijn er voor Brabant unieke soorten gevonden. Behalve een hoge natuurwaarde heeft Landgoed Velder ook een erg hoge cultuurhistorische waarde. Uniek zijn wel de rondliggende (soms driedubbele) grenswallen te noemen, deze zijn waarschijnlijk vroeg middeleeuws en daarmee stukken ouder dan de Sint-Jan (Den Bosch). Deze werden gebruikt om van Landgoed Velder een jachtgebied te maken. Wat later is het prachtige sterrenbospatroon ontstaan, vooral goed te zien midden op ‘De Negen Dreven’